ATP i FRC w transporcie chłodniczym

Transport artykułów podatnych na szybkie psucie to wyjątkowo skomplikowany proces, który wymaga przestrzegania rygorystycznych standardów. Nie tylko kwestie finansowe są ważne, ale przede wszystkim zdrowie konsumentów, dla których przeznaczone są te produkty. Najważniejsze jest utrzymanie odpowiedniej temperatury wewnątrz naczepy lub kontenera, dostosowanej do konkretnego typu towarów. Ponadto kierowcy muszą regularnie monitorować temperaturę i być przygotowanymi na przekazanie odpowiednich dokumentów w razie kontroli.

To tylko kilka z licznych wymagań, które reguluje konwencja ATP. Co to jest za dokument? Czym jest certyfikat ATP, FNA, FRC czy FRB? Jakie zezwolenia musi posiadać przewoźnik, aby realizować transport tak delikatnych towarów? Zapraszamy do lektury!

Czy FRC a ATP jest tym samym?

Certyfikat FRC oraz umowa ATP są dwoma osobnymi dokumentami, które regulują międzynarodowy transport żywności oraz innych towarów podatnych na szybkie psucie. Chociaż oba dokumenty koncentrują się na podobnej tematyce, mają one odrębne wymagania i procedury.

Niemniej jednak, w praktyce często wymaga się posiadania certyfikatu FRC w transporcie zgodnym z umową ATP. Dzieje się tak dlatego, że pojazdy posiadające certyfikat FRC są uznawane za spełniające wymagania umowy ATP, co ułatwia proces zezwoleń i przyspiesza procedury kontroli.

Certyfikat FRC

Certyfikat FRC jest potwierdzeniem zgodności, które świadczy o tym, że pojazd jest przygotowany do transportu ładunków, które wymagają utrzymania stałej temperatury w trakcie podróży. By otrzymać certyfikat FRC, pojazd musi spełnić określone kryteria dotyczące izolacji termicznej, systemów chłodniczych oraz materiałów używanych w konstrukcji.

Certyfikat ten jest przyznawany przez niezależne organizacje certyfikujące, uprawnione przez Ministerstwo Transportu. W Polsce funkcję tę pełnią dwie instytucje: Centralny Ośrodek Chłodnictwa w Krakowie oraz Wydział Maszyn Roboczych i Transportu Politechniki Poznańskiej.

Umowa ATP

Umowa ATP, zwana także konwencją ATP, jest międzynarodowym dokumentem, który szczegółowo reguluje standardy dotyczące transportu żywności i innych produktów podatnych na szybkie psucie. Warto zauważyć, że ta konwencja obejmuje nie tylko transport drogowy, ale również kolejowy i morski. W Polsce umowa ta jest obowiązująca od 1984 roku, kiedy to została ratyfikowana.

Dokument ten precyzyjnie określa, jakie produkty wymagają specjalnych warunków transportu i jakie środki transportu są stosowane w ich przewozie. Wśród przykładów wymagań można wymienić:

• maksymalna temperatura dla produktów mrożonych to -12°C;
• mrożone ryby i owoce morza wymagają jeszcze niższej temperatury, sięgającej nawet -18°C;
• świeże ryby obowiązkowo w trakcie transportu powinny być umieszczone na topniejącym lodzie;
• świeże mięso mielone oraz czerwone podroby wymagają temperatury w granicach +2 i +3°C;
• świeże mięso czerwone może być przechowywane w temperaturze do +7°C.

Umowa ATP regularnie podlega aktualizacjom co kilka lat ze względu na rozwój technologii, wprowadzanie nowych metod utrzymywania niskich temperatur oraz nowe metody kontroli warunków transportu. Prace nad umową prowadzi Grupa Robocza przy Europejskiej Komisji Gospodarczej ONZ. Obecnie obowiązuje wersja umowy z lipca 2020 roku.

Co zaliczamy do artykułów szybko się psujących?

Artykuły, które mają krótki okres przydatności do spożycia, to przede wszystkim ryby, mięso, warzywa, owoce i artykuły mrożone. W tej kategorii znajdują są także różnorodne produkty mleczne np. jogurty, śmietany, mleko, kefiry, twarogi, sery, masło oraz lody. Oczywiście każdy z tych produktów musi być przewożony w określonych temperaturach, by zachować swoją jakość i świeżość.

Jak uzyskać certyfikat FRC?

Jak już wiesz, każdy pojazd przeznaczony do transportu towarów podatnych na szybkie psucie musi posiadać tzw. certyfikat FRC, zwany również świadectwem zgodności środka transportu. Pojazdy posiadające certyfikat, otrzymują także specjalną naklejkę, którą należy umieścić na nadwoziu pojazdu.

Nowe pojazdy przed dopuszczeniem do użytku muszą przejść szczegółowe badania przeprowadzane przez wykwalifikowane osoby. Badane są m.in. szczelność nadwozia, drzwi, otwory wentylacyjne oraz poprawność dobrania agregatu. Jednak nie wszystkie pojazdy z nowej serii podlegają tym badaniom. Zazwyczaj badane jest około 1% pojazdów z danej serii, a certyfikat jest ważny przez 6 lat. Po tym czasie konieczne są kolejne badania, które muszą być przeprowadzane co 3 lata.

W przypadku pojazdów nabytych poza granicami Polski, procedura jest inna. Jeśli pojazd posiada certyfikat wydany przez władze innego kraju, ważność tego dokumentu to tylko 3 miesiące od momentu rejestracji pojazdu w Polsce. Po tym czasie właściciel musi poddać pojazd ponownym badaniom i uzyskać nowe świadectwo. Jest to obowiązek, o którym nie wszyscy przewoźnicy wiedzą, a kara za brak aktualnego certyfikatu może sięgać nawet 8 tysięcy złotych.