Tranzyt – co to jest i na czym polega?

Tranzyt – co to jest i na czym polega?

Umowy międzynarodowe oraz regulacje transportowe i handlowe umożliwiają płynny przewóz towarów między krajami. W tym procesie pojawia się termin „tranzyt”, który jest jednym z najpopularniejszych pojęć wykorzystywanych w logistyce i spedycji. Czym dokładnie jest tranzyt i jakie jego rodzaje można wyróżnić?

Co to jest tranzyt? Definicja

Tranzyt to podstawowy element TSL (transportu, spedycji i logistyki) oraz istotny proces w międzynarodowym przewozie towarów. Polega on na przemieszczaniu ładunków z jednego miejsca do drugiego przez terytorium państwa trzeciego.

W zależności od specyfiki transportu tranzyt może przyjmować różne formy. Możemy wyróżnić tranzyt drogowy, gdzie ładunki są przewożone za pomocą samochodów ciężarowych, tranzyt morski, który odbywa się przy użyciu statków, oraz inne rodzaje tranzytu, takie jak tranzyt kolejowy czy lotniczy. Bez względu na środek transportu, tranzyt ma na celu efektywne i bezpieczne przemieszczanie towarów z jednego kraju do drugiego.

Tranzyt bezpośredni i pośredni

Podczas tranzytu ładunki są transportowane przez terytorium państw trzecich, zwanych krajami tranzytowymi. W przypadku tranzytu bezpośredniego towar jest przewożony przez terytorium kraju tranzytowego bez składowania, natomiast w przypadku tranzytu pośredniego towar jest czasowo składowany w kraju tranzytowym.

Skontaktuj się nami

 

Skorzystaj z usług naszej
firmy transportowej

Różnice między wewnętrznym i zewnętrznym tranzytem towarów

Tranzyt wewnętrzny (krajowy): obejmuje przemieszczanie się towarów wewnątrz granic danego kraju, bez przekraczania granic międzynarodowych. Towary są transportowane w obrębie tego samego państwa, między różnymi miastami, regionami lub prowincjami w ramach jednego kraju.

Tranzyt zewnętrzny (międzynarodowy): podlega międzynarodowym regulacjom i procedurom celno-administracyjnym. Przesyłki towarów międzynarodowych muszą spełniać wymogi celnego eksportu z kraju pochodzenia i celnego importu do kraju przeznaczenia, co może wiązać się z bardziej skomplikowanymi formalnościami.

Tranzyt i regulacje prawne

Tranzyt towarów jest ściśle regulowany przez prawo w celu zapewnienia bezpieczeństwa, kontrolowania przepływu towarów i egzekwowania odpowiednich procedur. Przepisy dotyczące tranzytu towarów mogą różnić się w zależności od kraju i rodzaju transportu tranzytowego, ale mają na celu zapewnienie przejrzystości, skuteczności i zgodności z przepisami.

Prawo regulujące tranzyt towarów obejmuje zwykle następujące aspekty:

  1. Prawo celne: Przemieszczanie się towarów między granicami państwowych wiąże się z koniecznością przestrzegania przepisów celnych. Prawo celne reguluje m.in. deklaracje celne, opłaty celne, procedury celnego eksportu i importu, klasyfikację towarów, obowiązki dokumentacyjne i kontrole celne.
  2. Prawo transportowe: Dotyczy przepisów regulujących przemieszczanie się towarów za pomocą różnych środków transportu, takich jak transport drogowy, kolejowy, lotniczy, rzeczny lub morski. Prawo transportowe obejmuje kwestie dotyczące rejestracji pojazdów, licencji, przewozu towarów niebezpiecznych, zabezpieczenia ładunku, obowiązków przewoźników i odpowiedzialności za szkody.
  3. Prawo międzynarodowe: Jeśli tranzyt towarów odbywa się między różnymi krajami, przepisy prawa międzynarodowego mają zastosowanie. W przypadku tranzytu międzynarodowego obowiązują umowy i konwencje międzynarodowe, takie jak Konwencja TIR (Transport Międzynarodowy Towarów pod Zasłoną Karnetów TIR), Konwencja CMR (Międzynarodowy Przewóz Drogowy) czy umowy handlowe między państwami.
  4. Prawo bezpieczeństwa i ochrony: W celu zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony, tranzyt towarów podlega także regulacjom dotyczącym bezpieczeństwa i ochrony. Mogą to być przepisy dotyczące kontroli granicznej, monitorowania i śledzenia przesyłek, ochrony przed terroryzmem i przemytem.

Ważne jest, aby przed rozpoczęciem tranzytu towarów zapoznać się z odpowiednimi przepisami prawnymi w danym kraju lub regionie, aby być zgodnym z wymogami prawno-celnymi i uniknąć ewentualnych sankcji lub opóźnień w przemieszczaniu się towarów.

Procedury tranzytowe obowiązujące w Polsce

W Polsce procedury tranzytowe towarów są regulowane przez Kodeks celny oraz inne przepisy prawne. Poniżej bardzo ogólny zarys procedur tranzytowych obowiązujących w Polsce:

  1. Karnet TIR: W przypadku tranzytu towarów drogą samochodową, można skorzystać z procedury Karnetu TIR. Karnet TIR jest międzynarodowym dokumentem celno-transportowym, który umożliwia przemieszczenie towarów przez terytorium wielu krajów, w tym Polski, bez konieczności opłacania opłat celnych przy każdej granicy. Procedura Karnetu TIR jest oparta na Konwencji TIR.
  2. Procedury tranzytowe w systemie NCTS: W przypadku tranzytu towarów drogą morską, lotniczą, kolejową lub wewnętrzną, można skorzystać z procedur elektronicznego systemu NCTS (New Computerized Transit System). NCTS jest systemem informatycznym, który umożliwia składanie deklaracji celnych i śledzenie przemieszczania się towarów w ramach tranzytu. System NCTS jest zgodny z międzynarodowymi standardami i umożliwia komunikację między różnymi krajami.
  3. Procedury celne i dokumentacja: Przy tranzycie towarów konieczne jest spełnienie odpowiednich wymogów celnych i dostarczenie odpowiedniej dokumentacji. Należy złożyć deklarację celną i dostarczyć niezbędne dokumenty, takie jak faktury, listy przewozowe, dokumenty ubezpieczeniowe, świadectwa pochodzenia itp. Dokumentacja musi być zgodna z wymogami Kodeksu celnego.